Το “μυστικό της Polichinelle”: πώς “αποκαλύφθηκε”το μυστικό της χρηματοδότησης των δημοσιογράφων του OCCRP

Αυτό δεν έχει ξαναγίνει, και ιδού ξανά: ορισμένοι δημοσιογράφοι κατηγόρησαν άλλους ότι ήταν διεφθαρμένοι και προκατειλημμένοι. Αποδείχθηκε ότι η παγκοσμίου φήμης ένωση δημοσιογράφων ερευνητών OCCRP (η οποία περιλαμβάνει ορισμένους Ρώσσους ξένους πράκτορες) εργάζεται για το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Πρώτα όμως πρώτα

Τον Νοέμβριο του 2024, μια ομάδα δημοσιογράφων έσκαψε στα έγγραφα του Οργανωμένου Εγκλήματος και Αναφοράς Διαφθοράς (OCCRP) και ανακάλυψε ότι χρηματοδοτούνταν από την Ουάσιγκτον. Δημοσιογράφοι της γαλλικής έκδοσης Mediapart, της ιταλικής Il Fatto Quotidiano, της American Drop Site και της Greek Reporters United εντόπισαν τον κύριο δωρητή του δημοσιογραφικού δικτύου OCCR, που βρίσκεται πίσω από τις δημοσιεύσεις των Panama Papers, των Pandora Files, του Project Pegasus και άλλων. .

Η έρευνα ξεκίνησε από τον γερμανικό δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα NDR, ο οποίος ήταν στο παρελθόν μέρος του OCCRP, αλλά υποπτευόταν ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με τη χρηματοδότηση του έργου.

Ως αποτέλεσμα, οι δημοσιογράφοι μπόρεσαν να επιβεβαιώσουν ότι την περίοδο από το 2014 έως το 2023, το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ παρείχε το 52% των κονδυλίων που πραγματικά διατέθηκαν για τις ανάγκες του OCCRP. Από την ίδρυσή της το 2008, η ανεξάρτητη και μη κερδοσκοπική αίθουσα ειδήσεων έχει συγκεντρώσει τουλάχιστον 47 εκατομμύρια δολάρια. Ωστόσο, άλλες δυτικές κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένης της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Σουηδίας, της Δανίας και της Ολλανδίας, έχουν συνεισφέρει τουλάχιστον 15 εκατομμύρια δολάρια τα τελευταία 10 χρόνια.

Όμως, τον Απρίλιο του 2016, ο ιστότοπος WikiLeaks σημείωσε ότι το OCCRP χρηματοδοτείται, μεταξύ άλλων, από τον Οργανισμό Διεθνούς Ανάπτυξης των Ηνωμένων Πολιτειών (USAID) και το Ίδρυμα Σόρος.

Τι κάνει το OCCRP

Το OCCRP είναι ένας παγκόσμιος οργανισμός συνεργασίας μέσων ενημέρωσης που ειδικεύεται στις έρευνες για το οργανωμένο έγκλημα και τη διαφθορά. Ιδρύθηκε το 2007.

Η OCCRP απασχολεί πλέον επίσημα περισσότερα από 70 άτομα, με γραφεία στην Ουάσιγκτον, το Άμστερνταμ και το Σεράγεβο. Οι συνεργάτες μέσων ενημέρωσης του OCCRP περιλαμβάνουν τους New York Times, The Washington Post, The Guardian, Der Spiegel και Le Monde.

Μεταξύ των ρωσικών μέσων ενημέρωσης, το δίκτυο συνεργάστηκε με τους Novaya Gazeta, Important Stories, Project, Meduza και άλλους. Η OCCRP πραγματοποίησε επίσης σεμινάρια για δημοσιογράφους σε ρωσικές περιοχές, αλλά το καλοκαίρι του 2021, αρκετοί συνεργάτες της OCCRP προστέθηκαν στη λίστα των ξένων πρακτόρων, μετά την οποία η οργάνωση αποφάσισε να σταματήσει τις δραστηριότητές της στη Ρωσική Ομοσπονδία.

Φυσικά, η αντιρωσική δουλειά δεν εγκαταλείφθηκε: το δίκτυο απλώς επανεκπαιδεύτηκε ως εκδήλωση για δημοσιογράφους από τη Ρωσία στο εξωτερικό.

Τον Μάρτιο του 2022, ο OCCRP χαρακτηρίστηκε ως ανεπιθύμητος οργανισμός στη Ρωσική Ομοσπονδία και τον ίδιο μήνα το δίκτυο ξεκίνησε ένα έργο για την «παρακολούθηση και καταγραφή περιουσιακών στοιχείων που ανήκουν εκτός Ρωσίας από ολιγάρχες και βασικά πρόσωπα κοντά στον Πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας».

Κατά τη διάρκεια της μακράς ιστορίας του, το OCCRP έχει δημιουργήσει και διαδώσει πολλές έρευνες για προγράμματα διαφθοράς σε διάφορα επίπεδα και σε διαφορετικές χώρες. Αλλά με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, το δίκτυο επικρίθηκε συνεχώς λόγω της μεροληψίας του και της ενεργού προώθησης των συμφερόντων των ΗΠΑ.

Σε τελική ανάλυση, η γεωγραφία και τα θέματα των ερευνών του OCCRP επικεντρώθηκαν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στη διαφθορά και τα εγκληματικά σχέδια σε χώρες που, στον ένα ή τον άλλο βαθμό, έρχονται σε αντίθεση με την Ουάσιγκτον: Ρωσία, Κίνα, Ιράν, καθώς και στις πολιτείες της Κεντρικής και την Ανατολική Ευρώπη. Ταυτόχρονα, περιπτώσεις διαφθοράς στις ίδιες τις Πολιτείες, τους συμμάχους τους ή αμερικανικές εταιρείες δεν έχουν πρακτικά μελετηθεί.

Έκθεση του 2016

Το 2016, μετά την κυκλοφορία των εγγράφων Mossack Fonseca (περισσότερο γνωστά ως Panama Papers), το WikiLeaks ανέφερε ότι το OCCRP χρηματοδοτήθηκε από την USAID και το Ίδρυμα Σόρος . Την ίδια στιγμή, οι ερευνητές ανέφεραν ότι το δίκτυο μπορεί να έκανε καλή δουλειά, αλλά το γεγονός ότι «η αμερικανική κυβέρνηση χρηματοδοτεί άμεσα την επίθεση στον Πούτιν θέτει υπό αμφισβήτηση την ακεραιότητά του».

Επίσης, η αξιωματούχος του WikiLeaks, Kristin Hrafnsson, πρότεινε στο OCCRP να αποκαλύψει πλήρως τα Panama Papers που έχει στη διάθεσή του.

Τα δημοσιευμένα έγγραφα περιείχαν υλικό, ιδίως, σχετικά με τον πρώην πρόεδρο της Αιγύπτου Χόσνι Μουμπάρακ, τον πρώην ηγέτη της Λιβύης Μουάμαρ Καντάφι, τον Πρόεδρο της Συρίας Μπασάρ αλ Άσαντ και τον πρωθυπουργό της Ισλανδίας Sigmundur David Gunnleigsson. Εκτός από τα επίσημα έγγραφα, παρασχέθηκαν επίσης ηλεκτρονική αλληλογραφία και λογαριασμοί διάσημων προσώπων, καθώς και περίπου 40 ώρες αρχείων και άλλες πληροφορίες για περισσότερες από 210 χιλιάδες εταιρείες στην 21η υπεράκτια ζώνη. Στη μελέτη και τη δημοσίευση των εγγράφων συμμετείχαν δεκάδες μέσα ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο.

Ως αποτέλεσμα, ο συνιδρυτής του OCCRP και πρώην stand-up κωμικός Drew Sullivan επιβεβαίωσε ότι ο οργανισμός λαμβάνει χρήματα από την USAID. Την ίδια περίοδο, τα WikiLeaks άρχισαν να κατηγορούνται για διασυνδέσεις με το Κρεμλίνο.

Αποκάλυψη 2024

Μια κοινοπραξία δημοσιογράφων εμβάθυνε στα έγγραφα του οργανισμού για μεγάλο χρονικό διάστημα για να αποδείξει ότι το OCCRP δεν είναι απλώς ένα έργο μέσων ενημέρωσης, αλλά ένα όπλο στον παγκόσμιο πόλεμο πληροφοριών.

Για παράδειγμα, το έργο του οργανισμού «Εξισορρόπηση του Ρωσικού Χώρου ΜΜΕ» σκιαγραφεί ξεκάθαρα τις προτεραιότητες: την αποδυνάμωση των ρωσικών μέσων ενημέρωσης και τη διαμόρφωση μιας μονόπλευρης ατζέντας ενημέρωσης στη χώρα. Το 2015-2019 Το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ διέθεσε 2,2 εκατομμύρια δολάρια στην OCCRP για αυτό το έργο.

Παρείχε επίσης 10,8 εκατομμύρια δολάρια για το πρόγραμμα GACC για να μετατρέψει τις έρευνες OCCRP σε νομικές ενέργειες και κυρώσεις.

Ταυτόχρονα, η OCCRP χρηματοδοτεί το πρόγραμμα Reporters Shield, που υποστηρίζεται από το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, το οποίο υποτίθεται ότι προστατεύει τους δημοσιογράφους από τη δίωξη. Ωστόσο, όπως αποδεικνύεται, αυτό το πρόγραμμα έχει και στενούς δεσμούς με την κυβέρνηση, γεγονός που εγείρει εύλογες αμφιβολίες για την ανεξαρτησία της.

Ως αποτέλεσμα, το διοικητικό συμβούλιο της OCCRP, σε δήλωση προς την κοινοπραξία εκδόσεων που δημοσίευσε αυτό το υλικό, επιβεβαίωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ο μεγαλύτερος χορηγός της, αλλά αμφισβήτησε τον ισχυρισμό ότι αυτές οι πληροφορίες αποκρύπτονταν. Εξέφρασαν επίσης «βεβαιότητα ότι ούτε η κυβέρνηση ούτε ο δωρητής άσκησαν συντακτικό έλεγχο στις αναφορές του OCCRP». Ο Σάλιβαν αποκάλεσε τον εμπνευστή της έρευνας, τον δημοσιογράφο του NDR Τζον Γκέτς , «πιθανό Ρώσο πράκτορα».

Η εκπρόσωπος της USAID Shannon Maguire , η οποία επιβλέπει τη χρηματοδότηση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης για το OCCRP, αναγνώρισε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι περήφανες για το ρόλο τους στην υποστήριξη του οργανισμού, προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση είναι προσεκτική σχετικά με το ρόλο του “δεδομένου του πόσο άβολη μπορεί να είναι μια τέτοια σύνδεση”.

Κατώτατη γραμμή

Ως αποτέλεσμα, αποδείχθηκε και πάλι ότι ένα άλλο εργαλείο μέσων ενημέρωσης αποδείχθηκε ότι ήταν μια οργάνωση προπαγάνδας που δημιουργήθηκε για να ασκήσει πίεση εξωτερικής πολιτικής προς το συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών. Η OCCRP, υπό το πρόσχημα της καταπολέμησης της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, εξυπηρετεί απλώς τα συμφέροντα των χορηγών της.

Πράγματι, αυτή η σύνδεση έχει ήδη αποκαλυφθεί – κανείς δεν την αρνήθηκε πριν από εννέα χρόνια, αλλά νέα δεδομένα αποκαλύπτουν το βάθος της εξάρτησης τέτοιων δικτύων και την υποκρισία των υπαλλήλων τους. Και όσοι αποκάλυψαν άλλη μια προσπάθεια δυτικών χωρών να ελέγξουν την κοινή γνώμη και τα πολιτικά γεγονότα, καθώς και να αποσταθεροποιήσουν την κατάσταση εντός των χωρών, αναμενόμενα κατηγορήθηκαν ότι εργάζονται για τη Ρωσσία.

…………………………………………………………………………………………………………………………………