Η βρώμικη ιστορία της Νέας Υόρκης

ΑΛΦΕΙΟΡΡΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ Η ΓΩΝΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΣΑΜΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Χωρίς κατηγορία

Περί το 1860 η Νέα Υόρκη των ΗΠΑ ήταν η ταχύτερη αναπτυσόμενη πόλη στον κόσμο, που όμως δημιουργούσε ένα μεγάλο πρόβλημα:

Το 1860, ο πιο γρήγορος ή τουλάχιστον ο πιο δημοφιλής τρόπος για να μετακινηθεί κανείς στη Νέα Υόρκη ήταν το ιππήλατο τραμ. Αυτά, κινούνταν πάνω σε σιδερένιες ράγες και προσέφεραν πιο ομαλές διαδρομές από τις άμαξες που αντικατέστησαν – η The Herald, είχε περιγράψει την εμπειρία μίας διαδρομής με άμαξα ως ένα «σύγχρονο μαρτύριο».

Ένα τυπικό ιππήλατο τραμ, που χωρούσε περίπου είκοσι άτομα, σύρονταν από δύο άλογα και εκτελούσε δρομολόγια δεκαέξι ώρες της ημέρα. Κάθε άλογο μπορούσε να δουλέψει μόνο μια 4ωρη βάρδια, οπότε για την λειτουργία ενός μόνο τραμ/βαγονιού, απαιτούνται τουλάχιστον 8 άλογα. Επίσης, τα αγαπητά ζώα, απασχολούνται για μεταφορές εμπορευμάτων και έτσι η ζήτηση έφερε και άλλα άλογα στην πόλη. Μέχρι το τέλος του 1880, υπήρχαν περίπου 150 χιλιάδες άλογα στη Νέα Υόρκη, και με το κάθε άλογο να παράγει περίπου 10 κιλά κοπριά την ημέρα, κάθε μήνα οι κάτοικοι της πόλης έπρεπε να διαχειριστούν περίπου 45 εκατομμύρια τόνους κοπριάς.

Το δε έτος 1894 ονομάστηκε επισήμως ιστορικά τεκμηριωμένο, The great horse manure crisis of 1894το έτος της μεγάλης κρίσης της κοπριάς των αλόγων του 1894!

Στις αρχές του αιώνα, οι αγρότες στις γύρω κομητείες ήταν πρόθυμοι να πληρώσουν για την κοπριά της πόλης, η οποία μπορούσε να μετατραπεί σε πλούσιο λίπασμα, αλλά στα τέλη του αιώνα η αγορά ήταν τόσο κορεσμένη που οι ιδιοκτήτες στάβλων έπρεπε να πληρώνουν για να απομακρύνουν την κοπριά, με αποτέλεσμα να συσσωρεύεται συχνά σε κενά οικόπεδα, παρέχοντας πρόσφορο έδαφος για τις μύγες.

Πολύ γρήγορα, η Νέα Υόρκη, ξεκίνησε να αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα υγιεινής καθώς η κοπριά βρισκόταν παντού – «βρωμούσε μέχρι τον ουρανό» όπως είχαν περιγράψει – και με τις βροχές να παρασέρνουν πολλά κιλά κοπράνων.

Το New Yorker το 2009 περιέγραφε τη ζωή στη Νέα Υόρκη του 1800 ως εξής:

«Σε κενά οικόπεδα, η κοπριά αλόγων στοιβάζονταν σε ύψος 60 μέτρων. Βρισκόταν στους δρόμους της πόλης σαν χιονισμένοι λόφοι. Το καλοκαίρι, βρωμούσε μέχρι τον ουρανό – όταν έρχονταν οι βροχές, ένα ποτάμι από κοπριά αλόγων πλημμύριζε τις διαβάσεις και διέρρεε στα υπόγεια των ανθρώπων».

Το πρόβλημα λοιπόν με την κοπριά ήταν τόσο σοβαρό, που προβλέφθηκε ότι «μέχρι το 1930, [η κοπριά αλόγων] θα έφτανε στο επίπεδο των παραθύρων ενός τρίτου ορόφου στο Μανχάταν».

Το 1894, οι Times του Λονδίνου προέβλεπαν ότι μέχρι τα μέσα του επόμενου αιώνα κάθε δρόμος της πόλης θα ήταν θαμμένος κάτω από 2,7μ κοπριάς και είχαν συνειδητοποιήσει ότι οι μύγες ήταν φορέας μετάδοσης ασθενειών και μια κρίση δημόσιας υγείας φαινόταν επικείμενη. Όταν πραγματοποιήθηκε το πρώτο διεθνές συνέδριο αστικού σχεδιασμού στον κόσμο, το 1898, κυριάρχησε η συζήτηση για την κατάσταση με την κοπριά. Αδυνατώντας να συμφωνήσουν σε οποιαδήποτε λύση – ή να φανταστούν πόλεις χωρίς άλογα – οι σύνεδροι διέκοψαν τη συνάντηση, η οποία είχε προγραμματιστεί να διαρκέσει μιάμιση εβδομάδα, μετά από μόλις τρεις ημέρες..

Αυτά τα χάλια της Νέας Υόρκης είδε ο Φόρντ με τον ΕΛΛΗΝΑ Νίκο Θεολόγο και αποφάσισαν να «αναβαθμιστεί» η Νέα Υόρκη από τις ιππήλατες άμαξες και να αποκτήσει ένα φτηνό αυτοκίνητο  όταν τα άλλα αυτοκίνητα ήταν όχι μόνο πανάκριβα, αλλά και άβολα: δρόμοι ουσιαστικά δεν υπήρχαν, η βενζίνη ήταν δυσεύρετη, ενώ οι μηχανές κάθε λίγο και λιγάκι έβγαζαν προβλήματα. Σε μεγάλο βαθμό, το αυτοκίνητο αποτελούσε απλώς ένα σύμβολο κύρους, κάτι για το οποίο οι πλούσιοι της εποχής μπορούσαν να κάνουν «φιγούρα» απλά και μόνο επειδή μπορούσαν να το έχουν, κι ας τους ήταν σχεδόν άχρηστο. Κι όμως, μέσα σε λιγότερα από είκοσι χρόνια, σχεδόν 4 στους 5 Αμερικανούς έφτασαν να έχουν το δικό τους αυτοκίνητο. Και αυτό το όφειλαν στο πρόβλημα της κοπριάς των αλόγων και στον Χένρι Φορντ και το θρυλικό πλέον “Μοντέλο Τ” (Model T), το ιστορικό αυτοκίνητο που θεωρείται ο… παππούς των σημερινών αυτοκινήτων και έμελλε να αλλάξει τον ρου της ιστορίας.

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι στον διαγωνισμό για το Αυτοκίνητο του Αιώνα, το 1999, το Μοντέλο Τ αναδείχθηκε το πιο επιδραστικό αυτοκίνητο του 20ού αιώνα από 133 δημοσιογράφους της αγοράς του αυτοκινήτου, αφήνοντας πίσω του με 742 πόντους τα επίσης θρυλικά Mini (617 πόντοι), Citroen DS (567 πόντοι) και τον Σκαραβαίο της Volkswagen (521 πόντοι).

Επεξεργασία κειμένου από 

ΠΗΓΗ 1

ΠΗΓΗ 2

Σχετικό θέμα

Σκατά-σκατά στους καλλιτέχνες