Γιατί δεν πρέπει να ευχηθούμε στον M7 ξαφνικό θάνατο

ΑΡΘΡΑ ΚΟΣΜΟΣ
Yoweri Museveni Πρόεδρος της Ουγκάντα

Written by Yusuf Sserunkuma

Όπως πολλοί άνθρωποι στην ευρύτερη αφρικανική ήπειρο, εξακολουθώ να τρέφω μεγάλο θαυμασμό για τον πρώην πρόεδρο της Λιβύης συνταγματάρχη Μουαμάρ Καντάφι.

Αυτός ο άνθρωπος στάθηκε ως το ζωντανό παράδειγμα μιας αληθινής απολυταρχίας: εργαζόταν για τον λαό και προσπαθούσε να τον μεταμορφώσει. Η Λιβύη του Καντάφι κατατάχθηκε πάνω από τη Νότια Αφρική, την Αίγυπτο και τη Νιγηρία σε όλους τους δείκτες του ΟΗΕ για την ανθρώπινη ανάπτυξη, από τον αλφαβητισμό, τη δημόσια υγεία μέχρι την ενδυνάμωση των γυναικών.

Κατέλαβε την πρώτη θέση στην αφρικανική ήπειρο. (Τι άλλο χρειάζεται μια χώρα;) Παρεμπιπτόντως, πάνω στις αυταπάτες της ελευθερίας του λόγου και των ναρκωτικών της δημοκρατίας, πολλοί Λίβυοι τον μισούσαν και βγήκαν στους δρόμους για να γιορτάσουν τη δολοφονία του, ακόμη και όταν συνέβη στα χέρια μιας ξεκάθαρα καιροσκόπου ξένης δύναμης.

Επικίνδυνα εγκεκριμένες και κακοποιημένες από τα πανταχού παρόντα δυτικά μέσα ενημέρωσης και την ακαδημαϊκή κοινότητα που αναζητούν την αυτοκρατορία, οι ιστορίες των ηρώων κατά της αυτοκρατορίας της Αφρικής, όπως ο Idi Amin της Ουγκάντα, ή ο Robert Mugabe της Ζιμπάμπουε και αρκετοί άλλοι, παραμένουν τόσο τρομερά λογοκριμένες.

Δεν λέω ότι ο Yoweri Museveni είναι Καντάφι. Ούτε αυτός είναι ο Ίντι Αμίν. Αυτοί οι άλλοι δύο άντρες είναι στη δική τους τάξη. Ο Μουσεβένι δεν έχει τίποτα να δείξει για τα σχεδόν σαράντα χρόνια της εξουσίας του, εκτός από χρέη και λακκούβες. Αλλά αν υπάρχουν κάποια μαθήματα που μπορούμε να πάρουμε από τη Λιβύη (και τώρα το Σουδάν κάτω από βόμβες και σφαίρες), είναι ότι οι μακροχρόνιοι πρόεδροι οδηγούν τις χώρες τους σε εκείνο το οριακό σημείο όπου, κατά ειρωνικό τρόπο, μόνο αυτοί μπορούν να κρατήσουν τη χώρα ενωμένη.

Εκείνο το σημείο όπου ο ξαφνικός χαμός τους είναι τόσο κακός (ή στην πραγματικότητα πιο επικίνδυνος) όσο η συνεχιζόμενη παραμονή τους στην εξουσία. Ξέρω, είναι δύσκολη θέση το γεγονός ότι ένα μεμονωμένο άτομο καλεί πολλά ενδιαφέροντα -από τη σκόπιμη και εγωιστική μακροχρόνια παραμονή του- να συνενωθούν στην προσωπικότητά του που ο ξαφνικός θάνατός του προμηνύει βία στην εθνική σκηνή.

Δεν σημαίνει ότι αυτοί οι άνδρες έχουν επαρκή έλεγχο σε αυτά τα ανταγωνιστικά συμφέροντα. Συχνά, είναι τα ανταγωνιστικά συμφέροντα (τραπεζίτες, εξορύκτες χρυσού και διαμαντιών, εταιρείες τηλεπικοινωνιών, καφές, έμποροι όπλων, μισθοφόροι) που στην πραγματικότητα υπαγορεύουν τα πράγματα.

Αλλά ο συμβολισμός αυτών των ανδρών και η δημόσια επιδοκιμασία των πραγμάτων τους κάνει να φαίνονται ότι έχουν τον έλεγχο. Και για αυτό, η χώρα θα ζούσε κάτω από μια αύρα ασφάλειας και σταθερότητας. Ωστόσο, συχνά πολύ εύθραυστο.

ΝΕΥΡΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Με τη δολοφονία του υπουργού Εργασίας, συνταγματάρχη Charles Okello Engola από τον σωματοφύλακά του την περασμένη εβδομάδα, ακούστηκαν – ψιθυριστές και δυνατές – φωνές που εύχονταν οι σωματοφύλακες του Museveni να πατούσαν τη σκανδάλη στον ίδιο τον άνδρα.

Η δολοφονία της μπλόγκερ της ψυχαγωγίας Isma Olaxess δεν βοήθησε καθόλου τα πράγματα. Και ίσως περισσότεροι θάνατοι θα συγκλονίσουν τη χώρα περισσότερο τις επόμενες εβδομάδες και μήνες.

Δεν υπάρχει σίγουρα γυρισμός: τα τελευταία 15 περίπου χρόνια, αργά αλλά σταθερά φθάσαμε σε αυτήν την κατάσταση όπου το κράτος του Museveni έχει χάσει τον έλεγχο των εργαλείων βίας. Πράγματι, η βία έχει γίνει η γλώσσα όχι μόνο πολιτικής, αλλά και κοινωνικής διαπραγμάτευσης.

Εκεί που οι άνθρωποι στράφηκαν στη μαγεία για να ξεκαθαρίσουν τους λογαριασμούς, στις μέρες μας, είναι ή δηλητήριο ή σφαίρες! Αυτές είναι ξεκάθαρα δύσκολες στιγμές — νευρικότητας και άγχους για την πιθανότητα μεγάλης κλίμακας βίας.

Ανάμεσα στα σημαντικότερα σημεία αυτής της «νευρικής κατάστασης» είναι η πιθανότητα ένας σωματοφύλακας να στρέψει το όπλο του στον κ. Museveni. Αν και δεν έχω καμία συμπάθεια για τον κ. Museveni προσωπικά – η βασιλεία του έχει καταστρέψει πολλές ζωές – νοιάζομαι για το αξίωμα που κατέχει και τον συμβολισμό της ύπαρξής του.

Υπάρχει μια μέθοδος για το χάος στη χώρα: αυτό που φαίνεται σαν δυσλειτουργία στην ελεύθερη πτώση, είναι συμφέροντα ισχυρών προσώπων, λατρείες και καρτέλ σχολαστικά και μεθοδικά τεμαχισμένα στη χώρα.

Αν ο Museveni δεν καταφέρει ξαφνικά να ξυπνήσει – ή χειρότερα, εξοντωθεί βίαια – αυτοί οι βρικόλακες (τοπικοί αλλά πιο επικίνδυνοι ξένοι) θα εκτοξευθούν σε απόλυτη πανδαισία και αβεβαιότητα.

Τρέχοντας φοβισμένοι για τη ζωή τους και τα παράνομα πλούτη τους, σίγουρα θα κυνηγήσουν ο ένας τον άλλον. Και όπως λέει και η παροιμία, όπου κι αν πολεμούν τα καρτέλ, οι απλοί άνθρωποι είναι αυτοί που πεθαίνουν. Η Λιβύη, γυρισμένη στα πέτρινα χρόνια, παραμένει σκλαβοπάζαρο. Το Σουδάν κατεβαίνει στην ίδια τρύπα από κουνέλι εκτός κι αν συμβεί κάτι μαγικό.

ΠΑΡΑΘΥΡΑ ΕΞΟΔΟΥ

Υπάρχουν τρεις τρόποι για να διασωθεί αυτή η κατάσταση πραγμάτων. Κανένα από αυτά τα τρία παράθυρά εξόδου μου δεν περιλαμβάνει την προσευχή για τον ξαφνικό θάνατο ή τη δολοφονία του Museveni: Πρώτον, ο Bwana Museveni, από μόνος του, ανησυχεί για την προχωρημένη ηλικία του – και την ολοένα και πιο κλονισμένη σωματική του διάπλαση – και βρίσκει στην καρδιά του την επείγουσα ανάγκη να σταθεί παραμερίστε και εγκρίνετε κάποιον ουσιαστικό να αναλάβει — όσο αυτός ζει ακόμη.

Αυτή είναι μια επίσημη έκκληση που πρέπει να κάνει κάθε Ουγκάντα με καλή συνείδηση στον κ. Museveni. Ενδεχομένως, αν οι στενοί του φίλοι μπορούσαν να τον παρακαλέσουν να μιλήσει άντρα με άντρα. Παρεμπιπτόντως, δεν έχει σημασία ποιον προσυπογράφει και παραδίδει.

Θα μπορούσε να είναι ο γιος, η γυναίκα ή η κόρη του. αυτό είναι εντάξει. Όσο ο συμβολισμός παραμένει, ότι εκείνα τα καρτέλ που γλεντούσαν ή χρησιμοποιούν την Ουγκάντα (όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες που προσλαμβάνουν το UPDF μας σε κάθε είδους αποστολές) δεν αισθάνονται ότι απειλούνται να ρίξουν τη χώρα σε αναταραχή. Έχουν δείξει ετοιμότητα να το κάνουν αλλού.

Δεύτερον, ένας ανώτερος αξιωματούχος του UPDF υποδύεται τον ήρωα και απομακρύνει τον κ. Museveni μέσω πραξικοπήματος. Πάντα έκανα έκκληση στον γιο του, στρατηγό Muhoozi Kainerugaba, να ολοκληρώσει αυτή την αποστολή με πιο φιλικό τρόπο.

Αυτό θα του έδινε λίγο αέρα ηρωισμού και εξουσίας. Δεν χρειάζεται να φυλακίσει ή να εκτελέσει τον μπαμπά του, αλλά θα μπορούσε να τον εξορίσει ή να τον βάλει σε (ψεύτικο) κατ’ οίκον περιορισμό στη Ρουακιτούρα.

Και αν καταβάλει επιδέξια τον εαυτό του έναντι των ανταγωνιστών αξιωματικών, η ηρωότητά του που ανακαλύφθηκε πρόσφατα θα του πρόσφερε δημόσια υποστήριξη. Η τρίτη επιλογή – η πιο αδύναμη και η πιο εύθραυστη από αυτές – κάθεται αναπαυτικά και περιμένει τον Bwana Museveni να περάσει φυσικά και μετά προσευχηθείτε ώστε το σπρώξιμο και το σπρώξιμο για δύναμη και επιρροή να μην γίνουν βίαια.

yusufkajura@gmail.com

Ο συγγραφέας είναι πολιτικός θεωρητικός με έδρα το Πανεπιστήμιο Makerere

Πηγή

……………………………………………………………………………………………………..