ΕΥΡΥΤΟΣ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΟΔΗΜΟΣ

ΕΥΡΥΤΟΣ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΟΔΗΜΟΣ

Ο Εύρυτος και ο Αριστόδημος ήσαν δύο από τους 300 Λακεδαιμονίους Θερμοπυλομάχους. Σύμφωνα με την εξιστόρησιν του Ηροδότου, οι δύο αυτοί άνδρες, το θέρος του – 480, όταν διεξήγετο η μεγαλειώδης μάχη των Θερμοπυλών, έπασχαν από οφθαλμίαν, μία σοβαρήν λοιμώδη φλεγμονήν των οφθαλμών, η οποία ημπορεί να προκαλέσει ακόμη και ολικήν τύφλωσιν, και ως εκ τούτου ο Λεωνίδας τους είχε απομακρύνει από το Ελληνικόν στρατόπεδον των Θερμοπυλών, στέλνοντάς τους να αποθεραπευθούν στους Αλπηνούς, μία πόλιν πλησίον και νοτιοανατολικά των Στενών.
Όταν έγινε γνωστή η περικύκλωσις των Ελλήνων από τους Πέρσες, ο Εύρυτος, παρ’ όλην την άσχημην κατάστασιν της υγείας του, ζήτησεν από τον είλωτα, ο οποίος τον επικουρούσε, να τον βοηθήσει να αρματωθεί με τα όπλα του και να τον οδηγήσει στο πεδίον της μάχης.
Ο είλωτας τον εβοήθησε να φορέσει την πανοπλίαν του, τον οδήγησε πλησίον των μαχομένων Ελλήνων και βιάσθηκε να απομακρυνθεί. Ο Εύρυτος, τυφλωμένος σχεδόν, όρμησε στην μάχην και ηύρε ένδοξον θάνατον, μαχόμενος κατά των βαρβάρων. 
Αντιθέτως ο Αριστόδημος, παρέμεινε στους Αλπηνούς και μετά την λήξιν της μάχης επέστρεψε στην Σπάρτην. Κατά μίαν άλλην εκδοχήν ο Αριστόδημος είχε σταλεί από τον Λεωνίδαν ως αγγελιαφόρος και δεν επρόφθασε να επιστρέψει εγκαίρως στις Θερμοπύλες.
Οι Λακεδαιμόνιοι, επεφύλαξαν στον Αριστόδημον την συμπεριφοράν με την οποίαν αντιμετώπιζαν τους ριψάσπιδες. Τον εχαρακτήρισαν δειλόν, τον απεστρέφοντο, δεν του ομιλούσαν και δεν του έδιδαν ούτε και φωτιά.
Εντροπιασμένος και αντιμετωπίζοντας αυτήν την συμπεριφοράν ο Αριστόδημος διά ένα έτος, τον Αύγουστον του – 479 έλαβε μέρος στην μάχην των Πλαταιών και εσκοτώθη μαχόμενος ηρωϊκά και παράτολμα, αποσπώμενος από την παράταξιν της φάλαγγος και ορμώντας μόνος του και άφοβα στις γραμμές των εχθρών. Κατάφερε δε πριν τον θάνατόν του να επιφέρει πολλές απώλειες στους βαρβάρους, σβήνοντας έτσι με την στάσιν του αυτήν, την κατηγορίαν, την οποίαν του είχαν προσάψει οι συμπολίτες του.
Αν και αναμφισβήτητα ανεγνωρίσθη, ως ο πλέον γενναίος άνδρας της μάχης, εν τούτοις δεν ετιμήθη ονομαστικά από τους Σπαρτιάτες, επειδή όπως έλεγαν, η ανδρεία του ήταν αποτέλεσμα της αποφάσεώς του να πεθάνει διά να ξεπλύνει την προηγουμένην εντροπήν του.